respiro

respiro
rē-spīro, āvi, ātum, 1, v. a. and n.
I.
Lit., to blow or breathe back; to breathe out, exhale (class.;

esp. in the trop. signif.): quod nisi respirent venti, vis nulla refrenet Res... nunc quia respirant, etc.,

Lucr. 6, 568 sq.:

cum aspera arteria ad pulmones usque pertineat excipiatque animam eam, quae ducta sit spiritu eandemque a pulmonibus respiret et reddat,

Cic. N. D. 2, 54, 136:

ex eā pars redditur respirando,

id. ib. 2, 55, 138:

malignum aëra,

to exhale, send forth, Stat. S. 2, 2, 78; cf. id. ib. 2, 4, 35; and poet.:

fistula,

i. e. to sound, Calp. Ecl. 4, 74.—
II.
Transf., in gen., to take breath; to breathe, respire (only neutr. ).
A.
Lit.:

propius fore eos ad respirandum,

Cic. Fin. 4, 23, 64; 3, 14, 48:

sine respirem, quaeso,

Plaut. Ep. 2, 2, 20 (with recipere anhelitum); id. Pers. 3, 3, 12: O Clitopho, timeo. Clit. respiro, Ter. Heaut. 2, 2, 12; Quint. 8, 5, 14; Plin. 14, 22, 28, § 146:

ut non ter deciens respiret,

Juv. 14, 28 al. —
B.
Trop., to fetch one ' s breath again, to recover breath; to recover, revive, be relieved or refreshed after any thing difficult (as labor, care, etc.); constr. absol. or ab aliquā re.
(α).
Absol.:

(improbitas) cujus in animo versatur, numquam sinit eum respirare, numquam acquiescere,

Cic. Fin. 1, 16, 52; cf.:

si armis positis civitas respiraverit,

id. Fam. 6, 2, 2 (with recreari):

cum tot negotiis distentus sit, ut libere respirare non possit,

id. Rosc. Am. 8, 22:

respiravi, liberatus sum,

id. Mil. 18, 47:

homines respirasse videbantur,

id. Sest. 38, 71; id. Att. 2, 24, 5; 7, 13, a, 3;

10, 1: spatium respirandi dare,

Liv. 10, 28; 26, 26 fin.; 28, 31; Verg. A. 9, 813 al.:

quo animi respirant,

Quint. 9, 4, 62.— Impers. pass.:

ita respiratum, mittique legationes coeptae,

Liv. 29, 4.—
(β).
With ab:

respirare a metu,

Cic. Clu. 70, 200; id. Har. Resp. 23, 48:

ab eorum mixtis precibus minisque, Liv 4, 25: a continuis cladibus,

id. 22, 18; cf.:

aures poëticis voluptatibus a forensi asperitate,

Quint. 1, 8, 11.—
2.
Transf., twice in Cic., of the exertion or passion itself, to abate, diminish, cease (syn.:

remittere, cessare): oppugnatio respiravit,

Cic. Phil. 8, 7, 20:

cupiditas atque avaritia respirasset,

id. Quint. 16, 53.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • respiro — RESPÍRO s.n. (livr.) Moment de relaxare, de repaus între două perioade de tensiune. – Din it. respiro. Trimis de dante, 02.07.2004. Sursa: DEX 98  RESPÍRO s. v. destindere. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime  respíro s. n …   Dicționar Român

  • respiro — s.m. [der. di respirare ]. 1. a. [l alternarsi dei movimenti respiratori] ▶◀ fiato, (ant.) lena, respirazione. ⇓ espirazione, inspirazione. ● Espressioni: fig., togliere il respiro 1. [di cosa, situazione, persona, che si rivela oltremodo molesta …   Enciclopedia Italiana

  • Respiro — est un film italien réalisé par Emanuele Crialese, sorti en Italie le 22 mai 2002 et le 1er janvier 2003 en France. Sommaire 1 Synopsis 2 Commentaire …   Wikipédia en Français

  • respiro — sustantivo masculino 1. Descanso en un trabajo o actividad: Carlos se tomó una hora de respiro y luego siguió estudiando. 2. Alivio en una situación de angustia o preocupación: No hay que pagar hasta enero, así que tienes un cierto respiro …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Respīro — (ital.), 1) Nachsicht, Geduld; 2) verlängerte Zahlungsfrist …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Respiro — Respiro, ital., Geduld; verlängerte Zahlungsfrist; Respittage, was Respecttage …   Herders Conversations-Lexikon

  • Respiro —    Comédie dramatique de Emanuele Crialese, avec Valeria Golino, Vincenzo Amato, Francesco Casisa, Veronica d Agostin, Filippo Pucillo.   Pays: Italie et France   Date de sortie: 2002   Technique: couleurs   Durée: 1 h 30   Prix: Grand Prix de la …   Dictionnaire mondial des Films

  • respiro — s. m. 1. Respiração. 2.  [Figurado] Descanso, folga. 3. Orifício no alto do forno por onde sai o fumo. 4. Qualquer orifício destinado a deixar sair fumo, vapor ou ar …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • respiro — respȋro m DEFINICIJA trg. odgoda uplate, produženje roka plaćanja; »odah«, poček ETIMOLOGIJA tal.: dah, predah …   Hrvatski jezični portal

  • respiro — 1. m. Acción y efecto de respirar. 2. Rato de descanso en el trabajo, para volver a él con nuevo aliento. 3. Alivio, descanso en medio de una fatiga, pena o dolor. 4. Prórroga que obtiene el deudor al expirar el plazo convenido para pagar …   Diccionario de la lengua española

  • respiro — re·spì·ro s.m. AU 1a. il respirare, respirazione: avere il respiro regolare, affannoso, trattenere, riprendere il respiro 1b. ogni singolo atto respiratorio: emettere, fare un respiro; estremo respiro, quello che precede la morte; dare, mandare,… …   Dizionario italiano

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”